4 vragen over adembescherming

Veiligheid en hygiëne op de werkvloer

Op het werk zijn er soms situaties waarbij het niet veilig is om zomaar de omgevingslucht in te ademen. Als het goed is, kun je dan terugvallen op adembescherming. Maar welke soorten adembescherming heb je eigenlijk? En wat zijn aandachtspunten bij de aanschaf? Je leest het in dit artikel met de vier meest gestelde vragen over adembescherming.

1.      Waarom is adembescherming nodig?

Soms kun je de omgevingslucht niet inademen zonder je gezondheid in gevaar te brengen. In sommige gevallen is dit gevaar acuut. Denk bijvoorbeeld aan een tank waar te weinig zuurstof aanwezig is. Als je die betreedt zonder een goede ademhalingsbescherming is het risico op verstikking groot. Ook sommige gassen in de lucht kunnen je meteen bedwelmen of vergiftigen.

Andere gevaren merk je niet meteen op, maar kunnen op langere termijn wel schadelijk zijn. Het inademen van asbestvezels of kwartsstof, kan longkanker veroorzaken. Persoonlijke beschermingsmiddelen in de vorm van adembescherming kunnen dus een belangrijke rol vervullen in de veiligheid op de werkvloer.

2.      Welke soorten adembescherming zijn er?

Adembescherming bestaat uit twee hoofdgroepen: omgevingsafhankelijke en omgevingsonafhankelijke adembescherming. Bij omgevingsafhankelijke adembescherming adem je de omgevingslucht in via een filter. Dat betekent meteen ook dat dit type adembescherming alleen gedragen kan worden als er voldoende zuurstof aanwezig is. Is dat niet het geval dan is omgevingsonafhankelijke adembescherming nodig. Bij dit type bescherming wordt de ademlucht aangevoerd vanuit bijvoorbeeld een zuurstoftank.

Omgevingsafhankelijke adembescherming

Als we het over omgevingsafhankelijke adembescherming hebben, dan gaat het doorgaans over maskers en filters. De filters zorgen ervoor dat schadelijke stoffen bij het inademen uit de lucht worden gehaald. Stoffilters zijn geschikt voor het uitfilteren van deeltjes en gasfilters voor gassen. Er zijn ook gecombineerde filters voor deeltjes en gas.

Filters gebruik je in combinatie met een masker. Vaak zie je onderhoudsvrije filters, denk bijvoorbeeld aan de stofmaskertjes. Bij dit type zit de filter integraal verwerkt in het masker. In plaats van de filter te vervangen, gooi je meteen het hele masker weg. Daarom worden deze ook ‘onderhoudsvrije filters’ genoemd.

Daarnaast zijn er volgelaats- of halfgelaatsmaskers. Die gebruik je in combinatie met een gas- of stoffilter. Als het filter aan vervanging toe is, hoef je dus niet meteen het geheel te vervangen. Je kunt gewoon een nieuwe filter nemen.

Omgevingsonafhankelijke adembescherming

Bij adembescherming die onafhankelijk is van omgevingslucht wordt de lucht aangevoerd. De lucht wordt dan met een constant volume via slangen in een kap of masker geblazen. Vaak is dit in combinatie met overdruk zodat er geen vervuilde lucht binnendringt. De aangevoerde lucht is afkomstig van flessen die de persoon meedraagt of komt vanuit een netwerk van toegevoegde lucht. Het meedragen van flessen geeft meer bewegingsvrijheid, maar het gewicht beperkt het comfort. Zeker als je de bescherming langere tijd moet dragen.

Voor het gebruiken van onafhankelijke adembescherming is een training vereist, evenals een periodiek medisch onderzoek.

3.      Waar moet je rekening mee houden bij het maken van een keuze voor adembescherming?

Bij het kiezen van de goede adembescherming moet je in de eerste plaats kijken naar de risico’s:

  • Welke stoffen zijn in de lucht aanwezig?
  • In welke concentraties komen deze stoffen voor? Wat zijn de grenswaarden?
  • Welke eigenschappen hebben deze stoffen? Ook de aard en de omstandigheden van het werk zijn belangrijk;
  • Moet er langere tijd gewerkt worden?
  • Zijn het eenmalige taken of gaat het om werkzaamheden die regelmatig gebeuren?
  • Is er voldoende bewegingsruimte?
  • Gaat het om zwaar fysiek werk? In combinatie met het dragen van adembescherming is dat extra vermoeiend;
  • Let ook op persoonskenmerken. De pasvorm is belangrijk. Daarnaast zorgen baarden, zelfs een stoppelbaard, voor het risico van randlekkage bij afhankelijke adembescherming, waardoor de bescherming ernstig vermindert.

4.      Wat betekenen de codes op adembescherming?

Adembescherming moet zijn voorzien van de CE-markering. Daarnaast zijn deze persoonlijke beschermingsmiddelen ingedeeld in klassen die gebaseerd zijn op de bescherming die ze bieden. Deze klassen zijn vastgelegd in Europese normen die aangeven welke codes op de ademhalingsbescherming vermeld moeten worden.

Stoffilters zijn bijvoorbeeld beschikbaar in drie klassen: P1, P2 en P3. P3 biedt de hoogste bescherming. De meest comfortabele stofmaskers zijn die met een ventiel om de uitademweerstand en het CO-gehalte in het masker bij uitademing te verminderen en de temperatuur in het masker laag te houden. Zo vermijd je ook dat het stofmasker snel vervuild raakt door vocht in de uitgeademde lucht.

Overzicht soort bescherming van adembescherming

Ook belangrijk om te weten is dat gasfilters niet zomaar tegen elke chemische stof in de lucht beschermen. Gasfilters hebben een kleurcode in combinatie met een letter die aangeven tegen welke stof ze bescherming bieden.

Bekijk hieronder een handig overzicht met de betekenis van de classificaties die je op adembescherming terug vindt:

Kenletter:

Kleur:

Bescherming tegen:

P-filter

 Wit

 Deeltjes, vaste of vloeibare aerosolen
AX-filter

Bruin

 Organische gassen en dampen kookpunt < 65°C
 A-filter

Bruin

Organische gassen en dampen, oplosmiddelen met kookpunt >65°C.
B-filter

Grijs

Anorganische gassen en dampen
E-filter

Geel

Zure gassen en dampen
K-filter

Groen

Ammoniak en organische ammoniakderivaten
HG-filter

 Rood

Kwikdampen
NO-filter

 Blauw

Nitreuze dampen en stikstofdioxide
CO-filter

 Antraciet

Koolmonoxide
I-filter

Oranje

Radioactief jodium en samenstellingen

Vraag het onze veiligheidsspecialist

Wil je meer weten over adembescherming, persoonlijke beschermingsmiddelen of veiligheid op de werkvloer? Neem dan vrijblijvend contact op met de Manutan helpdesk via 02-583 01 01, we kijken graag met je mee.

Manutan helpt je graag

Meer weten? Op onze blog verzamelen we handige info, advies en praktische tips. Zo kun je je werkplek duurzaam en ergonomisch inrichten, en optimaal laten functioneren.

Vind je niet wat je zoekt? De helpdesk van Manutan staat altijd voor je klaar met extra info en advies op maat. Vul hieronder je gegevens in en bezorg ons je vraag. We helpen je zo snel mogelijk verder.

"*" geeft vereiste velden aan

Naam*
Contact

Volg Manutan op