Veiligheid en hygiëne op de werkvloer

Evacuatie en EHBO

Een evacuatieplan en een EHBO-doos zijn alvast twee onmisbare pijlers wat betreft veiligheid op het werk. Een evacuatieplan geeft aan:

• hoe je alle werknemers uit het gebouw moet evacueren (noodverlichting zorgt voor de broodnodige ondersteuning: iedereen ziet waar hij of zij loopt wanneer de netspanning wegvalt, en welke route naar de uitgang leidt).
• hoe er wordt gecommuniceerd in het geval van een calamiteit.
• hoe de hulpdiensten worden opgevangen.
• wie de leiding heeft.

Een evacuatieplan in de schuif hebben liggen, volstaat natuurlijk niet. Alleen door het regelmatig samen te oefenen, kan het levens redden!

Niet elk type gevaar vraagt om een heuse evacuatie; het kan ook op andere manieren mislopen op de werkplek. Wanneer iemand zich bijvoorbeeld snijdt of van de trap valt, moet je je toevlucht nemen tot de EHBO-doos of verbanddoos. De inhoud daarvan controleer je elke zes maanden. Idealiter – het is niet verplicht, maar wél aangeraden – zorg je ook voor een AED op de werkvloer: een defibrillator om iemand te kunnen reanimeren bij een hartaanval.

Brand en brandpreventie

Jaarlijks zijn er in België ongeveer 10.000 branden  in gebouwen – een goede reden om eens extra kritisch te kijken naar de toestand in jouw bedrijf. Hoe is het er met de brandpreventie en brandbeveiliging gesteld? De volgende zaken zouden bijvoorbeeld niet mogen ontbreken:

• rookmelders en een brandsirene om iedereen te waarschuwen
• de juiste brandblusser om de brand te bedwingen
• brandwerende kasten
• een brandwerende kluis
• een vluchtladder
• …

Omdat voorkomen natuurlijk beter is dan genezen, zijn ook vlamdovende afvalbakken een must.

Pictogrammen en verkeersborden

Informatieverstrekking speelt een sleutelrol bij veiligheid op het werk. En dan komt de universele taal van pictogrammen handig van pas om te vertellen wat wel en niet kan, waar (extra) bescherming voor nodig is, voor welke risico’s je moet oppassen, enzoverder. Er bestaan verschillende soorten pictogrammen:

• Veiligheidspictogrammen over persoonlijke bescherming (denk aan ‘helm verplicht’ of ‘masker verplicht’)
• Veiligheidspictogrammen over brandpreventie (onder meer om de locatie van de brandblusser en de nooduitgang aan te duiden)
• Veiligheidspictogrammen over evacuatie en bij ongeluk (om bijvoorbeeld het verzamelpunt aan te geven, of te tonen waar werknemers terechtkunnen voor eerste hulp)
• …

Heb je een bedrijfsparking? Speel ook daar op veilig door een verkeersplan op te stellen en verkeersborden te installeren om bijvoorbeeld de maximumsnelheden aan te geven en oversteeksituaties te verduidelijken.

Inbraakpreventie: beveiligingscamera’s en meer

Je denkt er misschien niet meteen aan, maar onder veiligheid valt ook de bescherming van gebouwen en spullen! Elk jaar verdwijnen er in ons land namelijk voor vele tientallen miljoenen euro’s aan goederen uit magazijnen, kantoorgebouwen of opslagplaatsen. Je kunt zo’n scenario vermijden door aan inbraakpreventie te doen.

• Zorg dat onbevoegden zich niet zomaar toegang kunnen verschaffen tot de bedrijfsparking door het terrein goed af te bakenen met behulp van onder meer een slagboom met badge en/of een hangslot.
• Installeer degelijk hang- en sluitwerk, zodat ramen en deuren niet geforceerd worden.
• Opteer voor een alarminstallatie, al dan niet met bewegingssensor.
• Installeer een beveiligingscamera, een bewakingscamera of een dummy camera.
• Bewaar waardevolle spullen consequent in een kluis.
• Voorzie anti-diefstal rolcontainers voor het transport van waardevolle spullen.

Kostbare goederen veilig bewaren in een kluis of een kast die op slot kan is één ding, maar zonder goed sleutelbeheer werpt zo’n strategie weinig vruchten af. Kies daarom voor een afgesloten sleutelkast, zodat niet iedereen zomaar overal toegang toe heeft.

Een medewerker die zich verbrandt aan te hete koffie of die zich snijdt aan een blaadje papier: denk je dat dat het ergste is dat er op kantoor kan gebeuren? We willen geen doemscenario’s schetsen, maar je mag het belang van veiligheid op kantoor zeker niet onderschatten! Het topic valt uiteen in een veelheid aan aandachtspunten, gaande van persoonlijke veiligheid tot goed omgaan met kantoorspullen:

• Laat je handtas of rugzak niet naast je bureau op de grond staan en ruim je spullen op, want veel ongelukken gebeuren doordat medewerkers vallen of uitglijden.
• Werk alle kabels netjes weg, zodat niemand erover kan struikelen.
• Ga niet ondoordacht te werk wanneer je documenten vernietigt. Zo heeft de AVG (Algemene Verordening Gegevensbescherming) een aantal consequenties op het gebied van datavernietiging.
• Sla belangrijke documenten brandveilig op

Veiligheid op de werf

Aan werken op een werf zijn een aantal risico’s verbonden. Om die tot een minimum te beperken, moet je een veiligheidscoördinator aanstellen. Verder zijn de juiste hulpmiddelen natuurlijk cruciaal om de veiligheid te garanderen. Denk hierbij aan:

• Werfafbakening
• Goede verlichting op de werf
• Veilig transport

Ook veiligheidskleding is een must: zien en gezien worden is namelijk de sleutel tot veilig werken. Opteer daarom voor extra goed zichtbare werkkleding of signalisatiekleding.

Werkschoenen en werkkleding

Wie de veiligheid in het magazijn, op de werkplaats en op het terrein wil garanderen, kan niet om aangepast schoeisel heen. Afhankelijk van het beschermingsniveau onderscheiden we werkschoenen of werklaarzen, beschermschoenen en veiligheidsschoenen.

Daarnaast heb je werkkleding nodig die afgestemd is op het type werk (wat betekent dat je bij zomerse temperaturen niet zomaar voor een luchtigere outfit mag kiezen). Bij lassen moet de werkkleding bijvoorbeeld voldoen aan de EN-ISO 11611-norm. Voor lassen met aanvullende risico’s, zoals vlambooglassen, moet de kleding bovendien aan de E-IEC 61482-1-2-normering voldoen.

PBM: van veiligheidsbril tot oorbescherming

Naast aangepaste kledij en schoenen beschermen persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM’s) je tegen de risico’s op het werk in onder andere de industrie en de bouw.

• Goede oogbescherming is cruciaal: dagelijks lopen wereldwijd 600 personen oogletsels op door het ontbreken van een veiligheidsbril of andere vormen van oogbescherming, zoals een laskap, een stofbril, een gezichtsmasker of een gelaatscherm. Loopt het fout? Dan is een oogdouche nemen de beste reflex.
• Handen en vingers raken op het werk het vaakst verwond. Bescherm ze door werkhandschoenen of veiligheidshandschoenen te dragen. Zo voorkom je snijwonden en kneuzingen, maar ben je ook beschermd tegen chemische stoffen. Er bestaan verschillende soorten handschoenen voor verschillende werkzaamheden – van industrieel onderhoud tot werk in vochtige omgevingen.
• Je wil natuurlijk ook je hoofd beschermen tegen allerlei soorten verwondingen, en dat doe je met een veiligheidshelm of bouwhelm. Let op: ving je helm een stoot op of ben je ermee gevallen, dan moet je hem vervangen, zelfs als hij niet zichtbaar beschadigd is!
• Andere veiligheidsmiddelen kunnen verder nog nuttig zijn, zoals
• adembescherming
• valbeveiliging
• oorbescherming, zoals oordopjes en oorkappen
• kniebeschermers

Heb je graag alles bij de hand? Een PBM-tas is uitgerust met speciale opbergvakken voor je beschermingsmiddelen.

We zetten alle informatie nog eens op een rijtje in onze whitepaper over veiligheidskleding en PMB’s. Daarin ontdek je meer over  

• het wettelijke kader rond veiligheidskledij 
• de types veiligheidskleding, de omstandigheden waarin ze van pas komen en de vereisten waaraan ze moeten voldoen 
• de soorten persoonlijke beschermingsmiddelen 
• enkele manieren om werknemers te wijzen op het belang van veiligheidskledij en PBM’s
• de veiligheidspictogrammen die betrekking hebben op veiligheidskleding en PBM’s 

Download hem gratis! 

Machineveiligheid en veilig werken op hoogte

Waar gewerkt wordt met machines moet de veiligheid natuurlijk goed geregeld zijn. Een CE-markering is cruciaal bij machineveiligheid: apparaten en handgereedschappen die na 1 januari 1995 zijn geleverd, moeten dit keurmerk hebben dat aangeeft dat het product voldoet aan de minimale veiligheidseisen. Opgelet: zodra je een ingrijpende wijziging doorvoert aan een machine, moet je de procedure voor een nieuw CE-keurmerk doorlopen.

Verder is veilig werken met hulpmiddelen een must om ongevallen op de werkvloer te vermijden. Denk hierbij om te beginnen bijvoorbeeld aan gereedschap veilig opbergen in een gereedschapskoffer, want rondslingerende tools vormen een enorm veiligheidsrisico. Maar ook veilig werken op hoogte, met een ladder of steiger of een rolsteiger, verdient de nodige aandacht.

ESD of Electro Static Discharge

Electro Static Discharge of elektrostatische ontladingen is minder onschuldig dan het lijkt. Deze ontladingen kunnen onderdelen van je apparaten dusdanig beschadigen dat ze niet meer correct werken of zelfs volledig defect zijn. Het spreekt voor zich dat je je lichaam ertegen moet beschermen, met onder meer ESD-schoenen, ESD-handschoenen en een ESD-polsband die voor een veilige aarding zorgt.

Asbest en andere gevaarlijke stoffen

Voor werken met gevaarlijke stoffen gelden preventieve veiligheidsmaatregelen. Zo is een duidelijk gevarenetiket verplicht. De regelgeving, onder meer het Koninklijk besluit van 11 maart 2002, benadrukt bovendien de nood aan correcte werkmethodes en opslagsystemen, zoals opvangbakken, veiligheidskannen en veiligheidskasten. Tegen morsen of lekken moet je absorptiemateriaal voorzien. Gaat het toch mis? Dan brengt een nooddouche een eerste redding.

Asbest kun je tegenkomen in gebouwen en producten – vooral bij sloop-, renovatie- of onderhoudswerken. Heb je ergens asbest aangetroffen? Leg het werk dan onmiddellijk stil en zet de werkplek af. Schakel een erkend bedrijf in om een saneringsplan op te stellen en de asbest te verwijderen.