Veiligheid en hygiëne op de werkvloer

Evacuatie, BHV en EHBO

Een evacuatieplan en een EHBO-doos zijn alvast twee onmisbare pijlers wat betreft veiligheid op het werk. Een ontruimingsplan geeft aan:

• hoe je alle werknemers uit het gebouw moet evacueren (noodverlichting zorgt voor de broodnodige ondersteuning: iedereen ziet waar hij of zij loopt wanneer de stroom uitvalt, en welke route naar de uitgang leidt).
• hoe er wordt gecommuniceerd bij calamiteiten.
• hoe de hulpdiensten worden opgevangen.
• wie de leiding heeft.

Een mooi ontruimingsplan opstellen, is natuurlijk niet voldoende. Alleen door een ontruiming regelmatig samen te oefenen, kun je levens redden!

Niet elk soort gevaar vraagt om een heuse evacuatie; het kan ook op andere manieren mislopen op de werkplek. Wanneer iemand zich bijvoorbeeld snijdt of van de trap valt, pak je de EHBO-doos of BHV–verbanddoos erbij. Die moet volgens de Arbowet op ooghoogte en op een goed zichtbare plek worden opgehangen. Elke verdieping heeft minstens één BHV-doos en die moet altijd binnen dertig seconden bereikbaar zijn en voldoende middelen hebben om de eerste hulp te kunnen verrichten. De inhoud van de BHV-doos controleer je elke zes maanden. Idealiter – het is niet verplicht, maar wél aangeraden – zorg je ook voor een AED op de werkvloer: een defibrillator om iemand te kunnen reanimeren bij een hartaanval.

Brand en brandpreventie

Gemiddeld zijn er zo’n 283 brandclaims per dag in Nederland. En de schade kan flink oplopen: in 2018 was bij 78 branden de schade groter dan één miljoen euro. Tweederde van die dure branden vond plaats bij bedrijven of bedrijfsverzamelgebouwen – een goede reden om eens extra kritisch te kijken naar de toestand in jouw bedrijf. Hoe staat het met de brandpreventie en brandbeveiliging? De volgende zaken mogen bijvoorbeeld niet ontbreken:

• rookmelders en een brandmelder om iedereen te waarschuwen
• de juiste brandblusser om de brand te bedwingen
• een brandblusser om de brand te blussen
• brandwerende kasten
• een brandwerende kluis
• een vluchtladder
• …

Omdat voorkomen natuurlijk beter is dan genezen, zijn ook vlamdovende afvalbakken een must.

Pictogrammen en verkeersborden

Informatieverstrekking speelt een sleutelrol bij veiligheid op het werk. En dan komt de universele taal van pictogrammen handig van pas om te vertellen wat wel en niet kan, waar (extra) bescherming voor nodig is, voor welke risico’s je moet oppassen, enzovoort. Er bestaan verschillende soorten pictogrammen:

• Veiligheidspictogrammen over persoonlijke bescherming (denk aan ‘helm verplicht’ of ‘masker verplicht’)
• Veiligheidspictogrammen over brandpreventie (onder meer om de locatie van de brandblusser en de nooduitgang aan te geven)
• Veiligheidspictogrammen over ontruiming en bij ongelukken (om bijvoorbeeld het verzamelpunt aan te geven, of te geven waar werknemers terechtkunnen voor eerste hulp)

Heb je een bedrijfsparkeerplaats? Speel ook daar op veilig door een verkeersplan op te stellen en verkeersborden neer te zetten om bijvoorbeeld de maximumsnelheden aan te geven en oversteeksituaties duidelijk te maken.

Inbraakpreventie: beveiligingscamera’s en meer

Je denkt er misschien niet meteen aan, maar onder veiligheid valt ook de bescherming van gebouwen en spullen! Elk jaar verdwijnen er in ons land namelijk voor vele tientallen miljoenen euro’s aan goederen uit magazijnen, kantoorgebouwen of opslagplaatsen. Je kunt zo’n scenario voorkomen door te zorgen voor inbraakpreventie:

• Zorg dat onbevoegden niet zomaar toegang hebben tot het parkeerterrein van je bedrijf door het goed af te bakenen met onder meer een slagboom met badge en/of een hangslot.
• Met degelijk hang- en sluitwerk kunnen ramen en deuren niet geforceerd worden.
• Installeer een alarminstallatie, eventueel met bewegingssensor.
• Hang een beveiligingscamera, een bewakingscamera of een dummy camera
• Bewaar waardevolle spullen altijd in een kluis.
• Voorzie anti-diefstal rolcontainers voor het transport van waardevolle spullen.

Kostbare goederen veilig bewaren in een kluis of een kast die op slot kan, is één ding, maar zonder goed sleutelbeheer werpt zo’n strategie weinig vruchten af. Kies daarom voor een afgesloten sleutelkast, zodat niet iedereen zomaar overal toegang toe heeft.

Een medewerker die zich verbrandt aan te hete koffie of die zich snijdt aan een blaadje papier: denk je dat dat het ergste is dat er op kantoor kan gebeuren? We willen geen doemscenario’s schetsen, maar je mag het belang van veiligheid op kantoor zeker niet onderschatten! Daarbij komen verschillende aspecten kijken, van persoonlijke veiligheid tot goed omgaan met kantoorspullen:

• Laat je tas of rugzak niet naast je bureau op de grond staan en ruim je spullen op, want veel ongelukken gebeuren doordat medewerkers vallen of uitglijden.
• Werk alle kabels netjes weg, zodat niemand erover kan struikelen.
• Ga niet ondoordacht te werk wanneer je documenten vernietigt. Zo heeft de AVG (Algemene Verordening Gegevensbescherming) ook gevolgen voor je datavernietiging.
• Sla belangrijke documenten brandveilig op.

Veiligheid in de bouw

Aan werken in de bouw zijn een aantal risico’s verbonden. Om die tot een minimum te beperken, moet je een veiligheidscoördinator aanstellen. Verder zijn de juiste hulpmiddelen natuurlijk cruciaal om de veiligheid te garanderen. Denk hierbij aan:

• Heldere afbakening bouwplaats
• Goede verlichting op de werf
• Veilig transport

Ook veiligheidskleding is een must: zien en gezien worden is namelijk de sleutel tot veilig werken. Kies daarom voor extra goed zichtbare werkkleding of signalisatiekleding.

Werkschoenen en werkkleding

Wie de veiligheid in het magazijn, op de werkplaats en op het bedrijfsterrein wil garanderen, kan niet om veiligheidsschoenen heen. Afhankelijk van het beschermingsniveau onderscheiden we werkschoenen of werklaarzen, beschermschoenen en veiligheidsschoenen.

Daarnaast heb je werkkleding nodig die afgestemd is op het type werk (wat betekent dat je bij zomerse temperaturen niet zomaar voor een luchtigere outfit mag kiezen). Bij lassen moet de werkkleding bijvoorbeeld voldoen aan de EN-ISO 11611-norm. Voor lassen met aanvullende risico’s, zoals vlambooglassen, moet de kleding bovendien aan de E-IEC 61482-1-2-normering voldoen.

PBM: van veiligheidsbril tot oorbescherming

Naast aangepaste kleding en schoenen beschermen persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM’s) je tegen risico’s op het werk bij onder andere de industrie en de bouw.

• Goede oogbescherming is cruciaal: dagelijks lopen wereldwijd 600 personen oogletsels op door het ontbreken van een veiligheidsbril of andere vormen van oogbescherming, zoals een laskap, een stofbril, een gezichtsmasker of een gezichtsscherm. Loopt het fout? Dan is een oogdouche nemen de beste reflex.
• Handen en vingers raken op het werk het meest verwond. Bescherm ze door werkhandschoenen of veiligheidshandschoenen te dragen. Zo voorkom je snijwonden en kneuzingen, maar ben je ook beschermd tegen chemische stoffen. Er bestaan verschillende soorten handschoenen voor verschillende werkzaamheden – van industrieel onderhoud tot werk in vochtige omgevingen.
• Je wil natuurlijk ook je hoofd beschermen tegen allerlei soorten verwondingen, en dat doe je met een veiligheidshelm of bouwhelm. Let op: als je helm een stoot heeft opgevangen of als je ermee bent gevallen, dan moet je hem vervangen, zelfs als hij niet zichtbaar beschadigd is!
• Andere veiligheidsmiddelen kunnen verder nog nuttig zijn, zoals
• adembescherming
• valbeveiliging
• oorbescherming, zoals oordopjes en oorkappen
• kniebeschermers

Heb je graag alles bij de hand? Een PBM-tas is uitgerust met speciale opbergvakken voor je beschermingsmiddelen.

We zetten alle informatie nog eens op een rijtje in onze whitepaper over veiligheidskleding en PBM’s. Daarin ontdek je meer over 

• het wettelijke kader rond veiligheidskledij 
• de types veiligheidskleding, de situaties waarin ze van pas komen en de voorwaarden waaraan ze moeten voldoen 
• de soorten persoonlijke beschermingsmiddelen 
• enkele manieren om het belang van veiligheidskledij en PBM’s in de verf te zetten bij het team 
• de veiligheidspictogrammen die betrekking hebben op veiligheidskleding en PBM’s 

Download hem gratis! 

Machineveiligheid en veilig werken op hoogte

Waar gewerkt wordt met machines, moet de veiligheid natuurlijk goed geregeld zijn. Een CE-markering is cruciaal bij machineveiligheid: apparaten en handgereedschappen die na 1 januari 1995 zijn geleverd, moeten dit keurmerk hebben dat aangeeft dat het product voldoet aan de minimale veiligheidseisen. Let op: zodra je een ingrijpende wijziging doorvoert aan een machine, moet je een nieuw CE-keurmerk aanvragen.

Verder is veilig werken met hulpmiddelen een must om ongevallen op de werkvloer te voorkomen. Denk hierbij om te beginnen bijvoorbeeld aan gereedschap veilig opbergen in een gereedschapskoffer, want rondslingerende tools vormen een enorm veiligheidsrisico. Maar ook veilig werken op hoogte, met een ladder of steiger of een rolsteiger, verdient de nodige aandacht.

ESD of Electro Static Discharge

Electro Static Discharge (ESD) of elektrostatische ontladingen zijn minder onschuldig dan ze lijken. Deze ontladingen kunnen onderdelen van je apparaten zo erg beschadigen dat ze niet meer goed werken of ze zelfs volledig kapot maken. Het spreekt voor zich dat je je lichaam tegen deze ESD-ontladingen moet beschermen, met onder meer ESD-schoenen, ESD-handschoenen en een ESD-polsband die voor een veilige aarding zorgt.

Asbest en andere gevaarlijke stoffen

Voor werken met gevaarlijke stoffen gelden preventieve veiligheidsmaatregelen. Zo is een duidelijk gevarenetiket verplicht. Volgens de Arbowet moet je ook correcte werkmethodes en opslagsystemen gebruiken, zoals opvangbakken, veiligheidskannen en veiligheidskasten. Tegen morsen of lekken moet je absorptiemateriaal hebben. Gaat het toch mis? Dan brengt een nooddouche een eerste redding.

Asbest kun je tegenkomen in gebouwen en producten – vooral bij sloop-, renovatie- of onderhoudswerken. Heb je ergens asbest aangetroffen? Leg het werk dan onmiddellijk stil en zet de werkplek af. Schakel een erkend bedrijf in om een saneringsplan op te stellen en de asbest te verwijderen.